Ngữ âm Michif

Âm vị học Michif là sự hết hợp của hai hệ thống âm vị: một gốc Pháp, một gốc Cree (Rhodes 1977, 1986). Ví dụ, /y/, /l/, /r/ và /f/ chỉ có trong các từ gốc pháp, trong các âm tắc tiền bật hơi như /ʰt/ và /ʰk/ chỉ có trong các từ gốc Cree. Có một số ảnh hưởng tiếng Cree trong việc nhấn âm các từ tiếng Pháp (Rosen 2006).

Phụ âm

Phụ âm tiếng Michif Manitoba[7]
MôiMôi-răngChân răngVòm-chân răngNgạc mềmThanh hầu
Tắcʰp p bʰt t dʰk k g
Tắc xátʰtʃ tʃ dʒ
Xátf vs zʃ ʒh
Mũimn
Lỏngr l
Lướtwj

Nguyên âm

Michif có mười một nguyên âm miệng và bốn nguyên âm mũi.

Nguyên âm miệng

Nguyên âm miệng Michif Manitoba[8]
TrướcGiữaSau
Đóngi ɪyʊ u
Trunge ɛœɔ o
Mởaɑ

Nguyên âm mũi

  • /ĩ/
  • /ɛ̃/
  • /ɔ̃/
  • /ɑ̃/

Sự biến mất âm schwa

Âm schwa /ə/ nằm giữa hai phụ âm trong từ gốc Pháp được bỏ đi.

sự bỏ /ə/ trong Michif[9]
Tiếng PhápMichifTiếng Việt
cheminshmen'đường'
cheveuxzhveu'tóc'
petitpchi'nhỏ'
chevalzhwal'ngựa'

Liaison

Trong tiếng Pháp, liaison là sự nối giữa phụ âm cuối một từ và nguyên âm đầu từ tiếp theo. Điều này không có trong Michif, dù một vài "tàn dư". Ở nhiều danh từ, liaison trở thành một phần của chính danh từ đó.

Dấu vết của liaison[9]
Tiếng PhápMichifTiếng Anh
arbrezarbr'cây'
étoilezetwel'ngôi sao'
oeufzoeuf'trứng'
oszo'xương'
oignonszawyoun'hành'

Sự vòm hóa

Âm tắc chân răng hữu thanh /d/ trong từ gốc pháp, mà thường được tắc xát hóa thành /dz/ trước /i/ và /y/ trong tiếng Pháp Canada, được vòm hóa hòa toàn trong Michif.

Sự vòm hóa /d/ trong Michif[9]
Tiếng PhápMichifTiếng Anh
dixjis'mười'
diablejiab'quỷ'
dieuBon Jeu'Chua'
mardimarji'thứ ba'
radisrawjee'củ cải'
dinerjinee'bữa tối'
dimanchejimawnsh'chủ nhật'

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Michif http://www.cbc.ca/news/canada/north/michif-metis-n... http://www.metisresourcecentre.mb.ca/index.php?opt... http://www.learnmichif.com/ http://michifdictionary.com/ http://www.stalbertgazette.com/article/20130313/SA... http://voices.yahoo.com/the-turtle-mountain-michif... http://www.christusrex.org/www1/pater/source/michi... http://glottolog.org/resource/languoid/id/mich1243 http://www.language-archives.org/language/crg http://www.metisnation.org/culture--heritage/michi...